علت حمایت رهبری از مدیرمسئولی دعایی و شریعتمداری ناهمسو با یکدیگر چه بود؟

یکی از نکات قابل توجه در فضای رسانه ای ایران و حتی ساختار سیاسی کشور ، تفاوت چشمگیر موضع گیری ها و عملکرد دو روزنامه اطلاعات و کیهان است ، تا حدی که این دو روزنامه ، تا پیش از درگذشت مرحوم دعایی در دو قطب مخالف یکدیگر قرار داشتند ، هرقدر ، اطلاعات به الزامات اعتدال و پرهیز از تیترهای جنجالی و متهم نکردن دیگران و خودداری از تخریب جناح ها و افراد ، پایبند بوده ، در نقطه مقابل ، کیهان با مشی تهاجمی و ادبیات تند نسبت به جناح و فعالان سیاسی رقیب ، شناخته می شود.

در وضعیت عادی ، این تفاوت رویکرد ، تعجب برانگیز نیست اما نکته اینجاست که هر دو روزنامه حاکمیتی هستند و مدیران مسئول آنها ، از سوی رهبر انقلاب منصوب می شوند . بنابراین ، این سوال در افکارعمومی شکل گرفته که چرا دو مدیرمسئول ناهمسو با یکدیگر ، مجوز سکانداری دو روزنامه را از رهبری دریافت کرده اند؟ و چرا هدایت کیهان و اطلاعات به دو فرد همسو ، واگذار نمی شود؟

این ابهام ،پس از حکم دیروز رهبری و انتصاب عباس صالحی ، به عنوان مدیر مسئول روزنامه اطلاعات ، بار دیگر مطرح شده است . زیرا سوای شباهت نگاه و رویکرد مدیرمسئول جدید با مدیرمسئول مرجوم اطلاعات ، رهبری در متن حکم خود ، با صراحت و شفافیت تاکید ویژه ای بر تداوم مسیر دعایی از سوی صالحی داشتند و درواقع ، درگذشت دعایی هم علتی نشد تا مدیرمسئولی از جنس مدیرمسئول کیهان ، سکاندار اطلاعات شود و به نظر می رسد ، تفاوت رویکرد مدیران ارشد دو روزنامه حفظ شد.

ناصر ایمانی ، علت انتصاب های متفاوت و رویکرد ناهمخوان دو روزنامه را اعتقاد رهبری به ضرورت « آزادی عقاید سیاسی مختلف» می داند که در حوزه دو روزنامه تحت نظر ایشان هم ، بازتاب یافته است.

گفت و گو را با این فعال سیاسی اصولگرا بخوانید:

در جریان مراسم تشییع پیکر آقای دعایی طیف های مختلف سیاسی حضور داشتند ،از آقایان سیدمحمد خاتمیو حسین شریعتمداری گرفته تا برخی فعالان سیاسی اپوزیسیون و مردم عادی و … به نظر شما چه ویژگی ایشان موجب شده تا افراد با گرایش های مختلف سیاسی، زیر چتر مراسم ایشان دورهم جمع شوند؟

عامل اصلی این است که مرحوم آقای دعایی رحمت الله علیه از یاران امام (ره) و انقلاب بودند و نباید برخی از متاثر شدن افراد مختلف از درگذشت ایشان برداشت های سیاسی و یا جناحی کنند .صرف نظ از برخی مواضع فکری ایشان که مورد پسند یانپسند افراد گوناگون است ،آقای دعایی همانطوری که رهبری هم در پیام شان تاکید کرند ، از اول و زمان تبعید امام (ره) به نجف ، همواره ، همراه و یاور امام (ره) و جزو چند نفر نزدیکان ایشان بودند. بنابراین ، دوران سخت مبارزه و خدمات آقای دعایی را هیچکس نباید و نمی تواند از یاد ببرد یا نادیده بگیرد.

بعد از انقلاب هم ایشان هموراه دوستدار امام و اتقلاب بودند و از زمانی که بنیانگذار جمهوری اسلامی به به رحمت خدا رفتند و آیت الله خامنه ای رهبری را بر عهده کرفتند ایشان هرگز از خطوط کلی که رهبری برای نظام ترسیم می کردند، خارج نشدند . همین موضوع باعث شد کسانی که قبل از انقلاب سابقه مبارزاتی داشتند و علاقه مندان به امام و رهبری و نظام و انقلاب ، همگی از درگذشت مرحوم آقای دعایی متاثر شوند .

این حرف به این معنا نیست که تمامی این افراد مواضع فکری و یا سیاسی آقای دعایی را قبول دارند اما از آنجا که نباید به طور مطلق به همه چیز نگاه سیاه و سفید داشته باشیم می بینیم که همه سیاه و سفید نگاه نکردند و از شخصیت ایشان تمجید کردند .

ایشان زندگی ساده اواقعیت هایی قابل تقدیر است و هرکس با هر علاقه سیاسی که داشته باشد نمی تواند این موارد را نادیده بگیرد.البته خُب برخی هم بخاطر دیدگاه های سیاسی ایشان از وی تمجید کردند و ممکن است برخی هم از جنبه مسایل سیاسی یک خُرده ای به ایشان گرفته باشند ،اما در اصل اینکه ایشان ویژگی های شخصیتی مثبتی داشتند ، قابل کتمان نیست و این شخصیت وی بود که برای تثبیت ارزش ها همه را دور هم جمع کرد.

شما خودتان در مراسم تشییع ایشان شرکت کردید؟

خیر

اغلب سیاسیون آقای دعایی را اهل مدارا می دانند و معتقدند ایشان ، حلقه اتصال اصولگرایان و اصلاح طلبان و حتی حاکمیت و طیفی از اپوزیسیون بودند و در جایگاهی فراجناحی قرار داشتند …

من کلمه فراجناحی را قبول ندارم و اصلا برای این کلمه ارزش قائل نیستم ،یعنی اینطور نیست که بگوییم کسی که فراجناحی است حتما آدم خوبی است ،نباید برای تعریف و تمجید از کسی از این واژه استفاده کنیم.فراجناحی معنا ندارد. هرکس باید دارای یک اعتقادات سیاسی و اصول آن باشد حالا چه اشتباه باشد و چه درست.ایشان اهل تسامح بودند و این یک ارزش است ،بنظر من فراجناحی بودن ارزش نیست ولی اهل مدارا بودن ارزش است .

لطفا توضیح بیشتر و شفاف تری دهید …

هر فردی باید دیدگاه های سیاسی خود را داشته باشد و البته نباید مزهای سیاسی خود را مرز اسلام و دیگران خارج از این مرز را در قلمرو کفر تلقی کند. اگر چه ، بعضی جاها مرز کفر و اسلام وجود دارد ولی خیلی وقت ها هم ا خبری از این مرزبندی نیست . قاعده این است که با فردی که جور دیگری فکر می کند ولی به نظام و انقلاب علاقه دارد می بایست مدارا کرد.مرحوم آقای دعایی ازاین منظر ، اهل مدارا بود ؛ هم آقای خاتمی و هم آقای رئیسی را علاقه مند به انقلاب می دانست و به آنها ارادت می ورزید. اما این به این معنا نیست که آقای دعایی دیدگاه های خود را نداشتند، ممکن است برخی موارد دیدگاه های جناحی هم داشته اند ولی معنای مدارای ایشان با طیف های متفاوت سیاسی این نیست که دیدگاه خاص خود را نداشت .

ارزیابی تان از نقش و شخصیت ایشان درفضای رسانه ای کشور چیست؟

آقای دعایی ، بخاطر مشی روزنامه اطلاعات که یک مشی کاملا بی طرفانه و یا به تعبیری خنثی بود ، شاید نقش پر رنگ و تاثیر گذاری در عرصه مطبوعات کشور نداشتند که این هم بر می گردد به همان روحیه مدارا و تسامح ایشان .

مدیران مسئول کیهان و اطلاعات ، هر دو از سوی رهبری منصوب می شوند اما تفاوت موضع گیری و عملکرد این دو روزنامه بسیار فاحش است . علت این شکاف عمیق نگاه و عملکرد دو مدیرمسئول منصوب رهبری چیست؟

وقتی رهبری ادامه مسئولیت ایشان در موسسه اطلاعات را تمدید کردند ، این پیام ضمنی را دادند که به مشی آقای دعایی ، خرده ای نگرفته اند. اما نباید چنین برداشت کنیم که حتما تمامی مواضع آقای دعایی یا تمامی مواضع آقای شریعتمداری مورد تایید رهبری هستند ،نه ، ما طی سال های گذشته شنیده ایم ، مواردی هم بوده که از طرف رهبری به برخی مدیران مسئول روزنامه های منصوب ایشان تذکراتی داده شده است .ولی اجمالا این جمع بندی را داشته اند که آن فرد با همان دیدگاه و شخصیت خاص و با همان اخلاق سیاسی خود ، مسئول آن رسانه بماند. آقای دعایی هم از این قاعده مستثنی نبودند. رهبری ، به دلایلی ، لازم می دانستند ، آقای شریعتمداری و آقای دعایی ، باوجود فاصله تفاوت نگاه عمیق با یکدیگر ، هر دو در روزنامه های تحت مسئولیت شان بمانند .

رهبری ، روز پانزده خرداد و در روز فوت مرحوم دعایی در سخنرانی مرقد امام (ره) ، آزادی عقاید سیاسی مختلف را ضروری دانستند. این ، مشی و باور ایشان است و به همین دلیل ، هم آقای دعایی از منصوبین ایشان یوده و هم آقای شریعتمداری و این درحالی است که به قول شما ، اختلاف زیادی بین این دو وجود دارد.